หากเปรียบต้นพืชเป็นเครื่องจักรสำหรับผลิตอาหาร ธาตุโพแทสเซียมก็เป็นเสมือนน้ำมันที่ช่วยให้การทำงานของกลไกต่างๆ เป็นไปอย่างราบลื่น ไม่ว่าจะเป็นกระบวนการสังเคราะห์แสง กระบวนการหายใจ กระบวนการสังเคราะห์แป้งและโปรตีนด้วยการเข้ากระตุ้นการทำงานของเอ็นไซม์ แถมยังคอยลำเลียงอาหารที่ผลิตได้ในรูปของแป้งและน้ำตาลไปเก็บสะสมในผลและลำต้นอีกด้วย ซึ่งทำให้ผลผลิตของเราออกมาได้อย่างมีคุณภาพ นอกจากนี้ยังเป็นตัวควบคุมความดันภายในเซลล์พืช เกี่ยวข้องกับการดูดและคายน้ำของพืชในกระบวนการเปิดปิดปากใบด้วย

     โดยปกติเราจะพบโพแทสเซียมได้ในรูปของหินและแร่ธาตุหลายชนิดในดิน แต่พืชไม่สามารถดูดโพแทสเซียมในสิ่งเหล่านั้นมาใช้ได้ในทันทีเหมือนๆ กับธาตุฟอสฟอรัส ต้องแตกตัวอยู่ในรูปของโพแทสเซียมไอออนที่ละลายไปกับน้ำเพื่อดูดซึม ทว่ามันมีความแตกต่างที่ทำให้ดูดซึมได้ง่ายกว่า ด้วยโพแทสเซียมที่ถูกดูดติดไว้กับอนุภาคของดินเหนียวทำให้รากพืชสามารถที่จะดูดเอามาใช้งานได้เลย เพราะแบบนั้นในสภาพที่ดินมีเนื้อละเอียดที่สูงจึงทำให้มีธาตุโพแทสเซียมมีมากกว่าในสภาพดินที่มีเนื้อหยาบอย่างดินทราย ฉะนั้นแล้วการใส่โพแทสเซียมจึงสามารถคลุกเคล้าไปกับดินได้เลย

     อาการที่เราสังเกตได้ว่าพืชกำลังขาดโพแทสเซียม นั่นคือ การเจริญเติบโตมีการหยุดชะงัก ปลายยอดแห้งลุกลามมายังโคน เปราะบาง ใบล่างแก่เหลืองเร็ว ในพืชใบเลี้ยงคู่จะพบอาการใบซีด ต่อมาจึงพบจุดสีเข้มที่เกิดจากการตายของเนื้อเยื่อใบเป็นจุดๆ กระจายอยู่ ในขณะที่พืชใบเลี้ยงเดี่ยวจะมีอาการใบแห้งจากส่วนปลายและเส้นใบ ใบเกิดเป็นขีดเล็กๆ ลำต้นอ่อนแอ ในข้าวโพดฝักจะเล็กและมีเมล็ดไม่เต็มฝัก ซึ่งทำให้ผลผลิตที่ได้ตกต่ำไม่มีคุณภาพนั่นเอง เนื่องเพราะโพแทสเซียมเป็นส่วนหนึ่งของผนังเซลล์ และยังทำให้การเข้าทำลายของโรคและแมลงเกิดขึ้นได้ง่ายตามไปอีกด้วย

     จะเห็นได้ว่าโพแทสเซียมค่อนข้างที่จะมีความจำเป็นในการกระบวนการผลิตต่างๆ ของพืช หากขาดไปก็เหมือนเครื่องจักรที่มีวัตถุดิบแต่ไม่มีกำลังในการแปรรูปวัตถุดิบเหล่านั้นให้กลายเป็นผลผลิตที่มีประโยชน์ต่อไปได้นั่นเอง